همهي ما حداقل يكبار دچار حالت تهوع شدهايم. حالت تهوع، همان حس آزاردهندهاي است كه در معدهتان داريد و احساس ميكنيد كه ميخواهيد بالا بياوريد. حالت تهوع ممكن است توسط يك ويروس، مشكل يا بيماريهاي گوارشي، بارداري يا حتي يك بوي ناخوشايند ايجاد شود. بعضي وقتها نيز ممكن است علاوه بر داشتن حالت تهوع، استفراغ كنيد. علت حالت تهوع در بسياري از اوقات كاملا مشخص نيست اما دليل آن هرچه باشد، آنقدر زجرآور است كه حاضريد براي خلاص شدن از شرّش هر كاري انجام بدهيد. در ادامه، به برخي از علل حالت تهوع اشاره ميكنيم و سپس چند درمان خانگي حالت تهوع را به شما پيشنهاد ميدهيم.
تهوع يكي از اختلالات گوارشي است كه مي تواند براي فرد آزاردهنده باشد، به خصوص وقتي كه هر روزه تكرار شود، مثل تهوع دوران بارداري.
زماني كه معده شما با مشكل مواجه مي شود، داروهاي ضد تهوع، مانند امترول و درامامين-ان، مي توانند در بيشتر موارد به تسكين سريع شرايط كمك كنند. اگر علاقه اي به استفاده از دارو نداريد، استفاده از روغن هاي معطر مانند نعناع، اسطوخودوس يا زنجبيل مي تواند در برخي افراد به تسكين شرايط كمك كند.
علل تهوع:
دلايل مختلفي براي بروز ناراحتي در معده وجود دارند كه ممكن است به توجه بيشتري نياز داشته باشند.
بارداري
ميگرن
قند خون پايين
بازگشت اسيد معده
اولسر پپتيك
آلرژي
مصرف قرص با معده خالي
عفونت يا ويروس
رژيم غذايي
دريازدگي
زخم معده
تهوع نشانهي چندين مشكل پزشكي ديگر نيز هست، از جمله:
سرگيجهي ناشي از حركت دادن سريع سر (BPPV)؛
عفونت گوش؛
حمله قلبي؛
انسداد روده؛
نارسايي كبد يا سرطان كبد؛
مننژيت؛
سردردهاي ميگرني.
راه هايي براي درمان فوري تهوع
در فهرست زير، ابتدا درمانهاي اصلي و سريع تسكين حالت تهوع را بررسي ميكنيم سپس به سراغ درمانهايي ميرويم كه ديرتر اثر ميكنند. بسياري از مواردي كه تحت عنوان درمان تهوع وجود دارند، لزوما حالت تهوع را درمان نميكنند اما ميتوانند به شما كمك كنند احساس راحتيِ بيشتري كنيد.
صاف بنشينيد و به شكمتان فشار نياوريد
مادرتان حق دارد كه ميگويد هرگز پس از غذا خوردن دراز نكشيد. هنگامي كه دراز ميكشيد، شيرههاي معده ممكن است بهسمت بالا حركت كنند و حالت تهوع را تشديد كنند، بهخصوص اگر به بيماري رفلاكس معده مبتلا باشيد.
فشار آوردن به شكمتان و خم شدن روي آن نيز ممكن است حالت تهوع را بدتر كند، چون اين ناحيه را فشرده ميكند و باعث ميشود احساس ناراحتي كنيد. هنگامي كه تهوع داريد، لم بدهيد و چند بالش پشتتان بگذاريد تا بالاتنهتان بالا بيايد و تا حد ممكن، كمتر به طرفين بچرخيد.
پنجره را باز كنيد يا جلوي پنكه بنشينيد
حتما تابهحال ديدهايد افرادي كه دچار ماشينگرفتگي ميشوند، سرشان را از پنجره بيرون ميآورند. هواي تازه، علائم حالت تهوع را در بسياري از افراد كاهش ميدهد. علت اين مسئله هنوز كاملا مشخص نيست. ممكن است دليلش اين باشد كه شخص با اين كار ديگر، بوهاي تهوعآور درون ماشين را استشمام نميكند يا با نگاه كردن به بيرون، روي چيز ديگري بهجز تهوع تمركز ميكند.
با بروز اولين نشانهي حالت تهوع سعي كنيد جلوي پنكه يا پنجره بنشينيد، بهخصوص اگر بيشازحد گرمتان است.
از كمپرس سرد استفاده كنيد
قرار دادن يك كمپرس سرد و آرامبخش در پشت گردن ممكن است به تسكين و رفع حالت تهوع كمك كند. هنگامي كه حالت تهوع پيدا ميكنيد، درجهحرارت بدنتان ممكن است افزايش يابد. قرار دادن يك كمپرس سرد پشت گردنتان بهمدت چند دقيقه ميتواند تسكيندهنده باشد. همچنين به كاهش درجهحرارت بدن كمك ميكند. (بالا بودن دماي بدن ممكن است باعث ايجاد حالت تهوع شود.)
از طبِ فشاري استفاده كنيد
طب فشاري، يك درمان پزشكي جايگزين است كه در آن براي كاهش علائم، بايد روي نقاط خاصي از بدن فشار وارد شود. نقطهي فشار براي تسكين حالت تهوع، در قسمت داخلي مچ دست و حدود ۳ انگشت پايينتر از مچ، بين دو تاندون بزرگ است. براي كاهش حالت تهوع، اين نقطه را بهمدت چند دقيقه بهصورت دايرهوار فشار بدهيد.
مراقبه كنيد يا نفسهاي عميق بكشيد
ممكن است مديتيشن (تمريني براي تمركز كردن و رسيدن به آرامش ذهن) به كاهش و رفع حالت تهوع كمك كند. اين يك نوع روش آرامسازي است كه ممكن است براي تهوع ناشي از اضطراب و استرس، بسيار مفيد باشد.
تمرينهاي تنفس عميق، جزو تكنيكهاي مراقبه هستند اما شما ميتوانيد براي فرونشاندن تهوع ناشي از استرس، آنها را بهتنهايي امتحان كنيد. هوا را بهآرامي از طريق بيني تنفس كنيد و بهآهستگي آن را بيرون بدميد. اين كار را چندين بار تكرار كنيد تا حالت تهوعتان فروكش كند.
بدنتان را هيدراته نگه داريد
اگر تهوع باعث شود كه نتوانيد غذا بخوريد يا مايعات بنوشيد، ممكن است به كمآبي بدن دچار شويد. تهوع از علائم كمآبي بدن نيز هست اما نوشيدن آب و ديگر مايعات به مقدار خيلي زياد ممكن است با پُر كردن شكم، حالت تهوع را بدتر كند.
وقتي حالت تهوع داريد، سعي كنيد بهتدريج و جرعهجرعه مايعات بنوشيد. اگر آب معدهتان را بههم ميريزد و تهوعتان را بيشتر ميكند، از چاي بدون كافئين يا آب همراه با بُرشهايي از ميوهي تازه استفاده كنيد.
دستشويي
اگر حالت تهوع داريد قبل از مصرف هر دارويي به دست شويي برويد. گاهي اوقات دليل حالت تهوع و درد دل در افراد مختلف نياز به اجابت مزاج است.
آب و مايعات
اغلب اوقات حالت تهوع با استفراغ همراه است. استفراغ باعث از دست رفتن آب بدن مي شود. وقتي بدن دچار كم آبي شود، حالت تهوع شديدتر مي شود. نوشيدن نعناع، بابونه و يا چاي زنجبيل با عسل اثر مثبتي در كم شدن حالت تهوع دارند.
خوراكي هاي ضد تهوع
غذاي مقوي
بدن براي حفظ انرژي نياز به مواد مقوي دارد، خوردن غذايي شيرين و مطلوب به حفظ انرژي كمك مي كند. البته غذا بايد هضم آساني داشته باشد. غذاهاي تند، چرب يا بسيار شيرين، مناسب نيستند. در حالت تهوع از خوردن لبنيات هم پرهيز كنيد چرا كه لبنيات باكتري هايي طبيعي دارند كه ممكن است با معده سازگار نباشند. غذاهايي كه بوي تند و شديدي دارند يا زياد چرب هستند، حالت تهوع را بدتر مي كند.
غذاهايي مانند سيب زميني له شده، پلوي سفيد مخصوصا كته يا رشته فرنگي به آرام كردن معده و درمان حالت تهوع كمك مي كنند. خوردن پلوي كته با برنجي كه خوب شسته شده و نيم ساعت خيس خورده است، مفيد است.
نوشيدني كولا
خوردن شربت نوشابه؛ مايع غليظي كه طعم كولا مي دهد.زماني كه نوشيدني كولا در دسترس نيست و فرد بيمار تمايلي به خوردن غذا نيز ندارد، خود نوشابه مي تواند مفيد باشد. نوشابه قند بالايي دارد اما هر بار پيش از نوشيدن بايد آن را تكان داد كه گازش خارج شود.
گوجه فرنگي
گوجه فرنگي براي برطرف كردن تهوع صبحگاهي در زنان باردار مفيد است.
زنجبيل
زنجبيل مي تواند باعث جلوگيري از تهوع ناشي از عمل جراحي و شيمي درماني و نيز تهوع دوران بارداري شود. مطالعات نشان مي دهد مصرف يك گرم پودر زنجبيل در جلوگيري از حالت تهوع بعد از عمل جراحي، به اندازه داروهاي آرام بخش موثر است.
جوش شيرين
جوش شيرين را بايد در يك ليوان آب ولرم حل كرد و نوشيد. اين نوشيدني كمك زيادي به درمان حالت تهوع مي كند.
پودر سماق
پودر سماق در درمان اختلالات گوارشي و مشكلات روده بزرگ، برطرف كردن حالت تهوع و بي اشتهايي موثر است.
پروتئين
وعده هاي غذايي كه بيشتر حاوي غذاهاي پر پروتئين هستند نسبت به مواد غذايي حاوي كربوهيدرات طبق تحقيقات براي كاهش حالت تهوع بهتر هستند. اگر دچار تهوع هستيد بهتر است به جاي استفاده از غذاهاي كربوهيدراتي مثل سيب زميني سرخ شده، مرغ كبابي ساده را جايگزين كنيد.
شاتوت
شاتوت يكي از انواع توت ها است. استفاده از جوشانده برگ هاي اين ميوه براي برطرف كردن حالت تهوع از قديم معمول بوده است.
زرشك
زرشك، منقبض كننده طحال بوده و اثر ضد تهوع دارد، اما استفاده مقدار زياد آن باعث اسهال و حتي فلج مركز تنفسي مي شود. مصرف زرشك به مقدار 2 گرم در طول روز و به مدت سه بار توصيه مي شود و مصرف بيش از اندازه آن مي تواند مشكلات زيادي ايجاد كند.
پونه
پونه براي مقابله با حالت تهوع و استفراغ، مشكلات و ناراحتي هاي گوارشي موثر است، به طوري كه از ترش كردن معده جلوگيري مي كند و براي هضم غذا و برطرف كردن ********كه مفيد است.
آب ليمو
9- آب ليمو خاصيت ضد تهوع دارد و در درمان اسهال و يبوست به كار مي رود.
چاي نعنا
نوشيدن چاي نعناع. چاي نعناع در تسكين فوري تهوع بسيار مؤثر است. يك قاشق كامل برگ خشك نعناع را در آب جوش ريخته شود و بعد از نيم ساعت مي توان آن را صاف كرد ولي خوردن برگ هاي نعناع همراه با چاي نيز كمك امدادي به درمان تهوع است.
دارچين
براساس يك تحقيق انجام يافته در سال 2015 نشان مي دهد كه دارچين مي تواند به كاهش تهوع ايجاد شده بوسيله درد قاعدگي كمك كند. دارچين معمولا در كلوچه ها و نانهاي معطر به عنوان يك طعم دهنده استفاده مي شود.
دارويي براي رفع تهوع
زنجبيل 25 گرمهل 50 گرم نمك 5 گرم
طرز تهيه و مقدار مصرف :
يك قاشق غذا خوري از مخلوط فوق را كه قبلا كوبيده شده باشد، در يك ليوان آب جوش ريخته، مدت نيم ساعت بگذاريد تا دم بكشد. سپس آن را صاف كرده و روزي دو تا سه بار، هر بار يك فنجان، نيم ساعت بعد از غذا ميل كنيد.
منبع: salamat99